Aποφάσεις για τον χρόνο που θα διεξαχθούν τελικά οι εκλογές θα πάρει προς το τέλος του καλοκαιριού ο κ. Μητσοτάκης, καθώς από τον Ιούλιο και μετά η κυβέρνηση θα διανύει τον τέταρτο και τελευταίο χρόνο της συνταγματικής της θητείας και θα βρισκόμαστε όχι ατύπως αλλά και ουσιαστικά σε προεκλογική περίοδο. Το ερώτημα που καλείται να απαντήσει ο πρωθυπουργός είναι ποιο είναι το καταλληλότερο χρονικό σημείο για να «πατήσει το κουμπί» και να στηθούν οι επόμενες –διπλές– κάλπες.
Η Ντόρα Μπακογιάννη προσφάτως σε τηλεοπτική της συνέντευξη ερωτηθείσα για το πότε θα γίνουν εκλογές απάντησε πως «ούτε ο Μητσοτάκης ξέρει», αποτυπώνοντας με εύγλωττο τρόπο τη ρευστότητα της κατάστασης. Ευρισκόμενοι στην έναρξη του καλοκαιριού τα βασικά σενάρια είναι δύο: οι εκλογές να διεξαχθούν το 2023, όπως τονίζει με κάθε ευκαιρία και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης και το δεύτερο σενάριο να γίνουν το ερχόμενο φθινόπωρο.
Εκλογές το 2023
Παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα, το σενάριο των εκλογών την άνοιξη του 2023 αποτελεί την πρώτη επιλογή του πρωθυπουργού και τον βασικό σχεδιασμό. Οι υποστηρικτές του σεναρίου αυτού λαμβάνουν υπ’ όψιν τα εξής στοιχεία: έως του χρόνου την άνοιξη ο πόλεμος στην Ουκρανία κατά πάσα πιθανότητα θα έχει τελειώσει και η ενεργειακή κρίση θα έχει υποχωρήσει, ρίχνοντας τις τιμές σε πιο διαχειρίσιμα επίπεδα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Πού θα κριθεί η αυτοδυναμία για τη Ν.Δ.
Επιπλέον, η κυβέρνηση προγραμματίζει στις αρχές του επόμενου έτους αύξηση των συντάξεων αλλά και την κατάργηση του τέλους της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους. Πρόκειται για δύο ατού που μπορούν να λειτουργήσουν προσθετικά στα όσα έχει ήδη κάνει η κυβέρνηση μειώνοντας φόρους, αυξάνοντας τον κατώτατο μισθό και ενισχύοντας σχεδόν όλες τις κοινωνικές ομάδες κατά τη διάρκεια των πολλαπλών κρίσεων.
Οι υποστηρικτές της διεξαγωγής των εκλογών του χρόνου την άνοιξη προσθέτουν ένα ακόμα επιχείρημα: λένε πως ο Μητσοτάκης έχει πει ουκ ολίγες φορές ότι θα εξαντλήσει την τετραετία και από τη στιγμή που θα το κάνει θα ενισχύσει περαιτέρω το προφίλ του αρχηγού που δεν αλλάζει θέσεις και απόψεις, αλλά κινείται θεσμικά. Υπενθυμίζεται άλλωστε πως τον χειμώνα που μας πέρασε τα σενάρια αλλά και οι εισηγήσεις για νέο lockdown ήταν συνεχή παρά τις διαψεύσεις του Μητσοτάκη και τελικά ο πρωθυπουργός ουδέποτε άλλαξε άποψη και ο χειμώνας βγήκε χωρίς lockdown.
Εκλογές το φθινόπωρο
Ανάλογα με τις εξελίξεις, μπορεί να ενεργοποιηθεί και το σενάριο των εκλογών το ερχόμενο φθινόπωρο. Οι λόγοι που μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο και να αποφασίσει ο κ. Μητσοτάκης να αλλάξει τον αρχικό σχεδιασμό είναι δύο: Πρώτον, να μη διαφανεί στον ορίζοντα το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία και άρα και η ενεργειακή κρίση να υπάρχει ενδεχόμενο να επιμηκυνθεί έως το 2023. Αυτό σημαίνει πως τα προβλήματα διαχείρισης της κρίσης μπορεί να γίνουν ανυπέρβλητα, ο χειμώνας να είναι πολύ δύσκολος και ως εκ τούτου να πρέπει ο πρωθυπουργός να έχει πρόσφατη λαϊκή εντολή για να τα διαχειριστεί.
Διεθνείς αναλυτές άλλωστε επισημαίνουν πως δεν έχουμε δει ακόμα την κορυφή του παγόβουνου της ενεργειακής κρίσης και αν κάτι τέτοιο επαληθευτεί τον χειμώνα, η κυβέρνηση θα έρθει αντιμέτωπη με πολύ δύσκολες καταστάσεις που μπορεί να της προκαλέσουν πολιτική φθορά.
Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την αντιπολίτευση. Εάν τους επόμενους θερινούς μήνες και ειδικά προς το τέλος του καλοκαιριού ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ ανεβάσουν τους αντιπολιτευτικούς τόνους ή πολύ περισσότερο ζητήσουν εκλογές, τότε μπορεί ο κ. Μητσοτάκης να πάρει την απόφαση να οδηγήσει τη χώρα σε κάλπες, καθώς διαφορετικά θα συρθούμε σε μία παρατεταμένη και τοξική προεκλογική περίοδο, διάρκειας 9-10 μηνών, αφού οι επόμενες εκλογές θα είναι διπλές και θα κρατήσουν σχεδόν δύο μήνες.
Για να μπορεί ωστόσο ο πρωθυπουργός να έχει την επιλογή των εκλογών το φθινόπωρο, θα πρέπει το καλοκαίρι να περάσει χωρίς απρόοπτα τα οποία θα δημιουργήσουν πρόβλημα και φθορά στην κυβέρνηση. Στην κορυφή των πιθανών προβλημάτων είναι βεβαίως οι πυρκαγιές, καθώς πιθανή επανάληψη του περυσινού εφιαλτικού Αυγούστου θα απομακρύνει με βεβαιότητα την πιθανότητα εκλογών το φθινόπωρο. Αντίθετα, εάν φέτος το καλοκαίρι κυλήσει ομαλά από άποψη πυρκαγιών, τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει ένα έξτρα όπλο στη φαρέτρα του για να οδηγήσει τη χώρα σε κάλπες αρχές του φθινοπώρου.
Ενας ακόμη αστάθμητος παράγοντας είναι τα ελληνοτουρκικά, καθώς στην Αγκυρα ανεβάζουν διαρκώς τη ρητορική του και την προκλητικότητα. Αυτό σε πρώτη φάση ευνοεί την κυβέρνηση, καθώς τα εθνικά θέματα και οι απειλές πάντα συσπειρώνουν ακροατήρια. Υπάρχει όμως και ο αστερίσκος ότι κάτω από μία συνεχή ένταση τα πράγματα μπορεί να παρεκτραπούν.
«Οχι» σε αλλαγή του εκλογικού νόμου
Τα σενάρια περί ανασχηματισμού που ποτέ δεν έγινε έδωσαν τη θέση τους σε νέα σενάρια περί αλλαγής του εκλογικού νόμου. Και σε αυτήν την περίπτωση ο θησαυρός είναι «άνθρακες», καθώς δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόθεση από πλευράς Μαξίμου. Πριν από περίπου δύο μήνες άλλωστε ο κ. Μητσοτάκης αναφερόμενος στο θέμα είχε χρησιμοποιήσει σκληρές λέξεις: «Με ρωτάτε αν θα ξαναλλάξω τον εκλογικό νόμο. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Είμαι ένας υπεύθυνος θεσμικός πολιτικός ο οποίος έχει μάθει να πορεύεται με κανόνες», είχε πει. Η τότε δήλωση δεν αφήνει κανένα περιθώριο περαιτέρω συζήτησης περί αλλαγής. Στο αμιγώς, δε, πολιτικό σκέλος, η Ν.Δ. το τελευταίο διάστημα εμφανίζει μία ανοδική πορεία στις δημοσκοπήσεις και δεν έχει κανέναν λόγο να προχωρήσει σε μία αλλαγή του εκλογικού νόμου που θα αλλάξει την ατζέντα και θα στείλει μήνυμα ηττοπάθειας στον τελευταίο χρόνο πριν από τις κάλπες.

Σταύρος Παπαντωνίου (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)