Ήταν αρχές του προηγούμενου μήνα όταν η Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας άναβε το πράσινο φως για την εκταφή των σορών των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών, προκειμένου να πραγματοποιηθούν τοξικολογικές εξετάσεις και εξετάσεις ταυτοποίησης με τη μέθοδο DNA.

Είχε προηγηθεί η απεργία πείνας του Πάνου Ρούτσι, που ζητούσε να ικανοποιηθούν τα αιτήματα για τη σορό του γιου του Ντένις, που έχασε τη ζωή του στο πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα.

Έλαβαν κλήσεις

Οι συγγενείς των θυμάτων έλαβαν τα προηγούμενα 24ωρα τις πρώτες κλήσεις για «ένορκη εξέταση μάρτυρα», σύμφωνα με την οποία θα πρέπει εντός 10ημέρου να δηλώσουν τι είδους εξετάσεις θέλουν να γίνουν στην κάθε σορό.

Σύμφωνα με πληροφορίες του in, μέχρι στιγμής έχουν απαντήσει θετικά στο ζήτημα των εκταφών επτά οικογένειες από τις περίπου 20 που έχουν ερωτηθεί.

Δείτε την κλήση ένορκης εξέτασης των μαρτύρων

Όπως σχολιάζουν τεχνικοί σύμβουλοι οικογενειών, στην Ελλάδα οι δυνατότητες είναι πολύ συγκεκριμένες και περιορισμένες, οπότε υπάρχει ενδεχόμενο κάποιες εξετάσεις να πρέπει να γίνουν από εργαστηριακά κέντρα του εξωτερικού.

Αν υπάρξει τέτοια ανάγκη, τότε η αρμόδια Εισαγγελία θα πρέπει να διορίσει κάποιον από το εξωτερικό ως πραγματογνώμονα του ελληνικού κράτους, όπως συνέβη και με τους σκληρούς δίσκους της Interstar από τους σιδηροδρομικούς σταθμούς που εστάλησαν σε ειδικό εργαστήριο στη Βρετανία.

Για την επιλογή εργαστηρίου στο εξωτερικό μπορούν να καταθέσουν προτάσεις και οι οικογένειες των θυμάτων, ωστόσο την τελική απόφαση θα την πάρει η Δικαιοσύνη.

Πιθανή νέα καθυστέρηση

Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, αν χρειαστεί να σταλούν δείγματα σε εργαστήριο του εξωτερικού, λαμβάνοντας υπόψιν τη διαδικασία επιλογής, θα υπάρξει νέα καθυστέρηση στην πραγματοποίηση των εκταφών.

Για την καθυστέρηση αυτή, δεν θα πρέπει να επιρρίψει ευθύνες στην πλευρά των συγγενών των θυμάτων, ούτε να εκτιμηθεί ότι το κάνουν σκόπιμα για να καθυστερήσει η έναρξη της δίκης-όπως υποστήριζε η κυβέρνηση- καθώς εκείνοι έχουν υποβάλει τα σχετικά αιτήματα εκταφών μερικούς μήνες μετά το τραγικό δυστύχημα που προκάλεσε το θάνατο 57 ανθρώπων.

Όπως τονίζει η πλευρά των συγγενών των θυμάτων, θα ήταν λογικό όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ρωτά από το βήμα της Βουλής «αλήθεια, τι γίνεται με τις εκταφές;» να γνώριζε την προβλεπόμενη διαδικασία και όχι να αναπαράγει αναρτήσεις των troll του Διαδικτύου.

Ποια είναι η διαδικασία των εκταφών

Όπως υπογραμμίζουν τεχνικοί σύμβουλοι των οικογενειών η διαδικασία των εκταφών και των αναλύσεων έχει τρία σκέλη, με εντελώς διαφορετικές απαιτήσεις και πρωτόκολλα δειγματοληψίας και ανάλυσης το καθένα.

1. Δειγματοληψία από κάθε ξεχωριστό τμήμα της σορού και ταυτοποίηση μέσω DNA

«Αυτή είναι μια διαδικασία μάλλον εύκολη από τεχνικής άποψης, μπορεί να εκτελεστεί σύμφωνα με γνωστά πρωτόκολλα και διαδικασίες από τις κατά τόπους αρμόδιες ιατροδικαστικές υπηρεσίες σε συνεργασία με τα εργαστήρια ταυτοποίησης της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών της Ελληνικής Αστυνομίας» σημειώνουν τεχνικοί σύμβουλοι οικογενειών, που υπογραμμίζουν ότι σε αυτό το στάδιο οι ίδιοι είναι απλοί επιβλέποντες.

2. Δειγματοληψία από ιστούς ή πήγματα αίματος για βιοχημικές και τοξικολογικές εξετάσεις

Κύριο αντικείμενο της συγκεκριμένης δειγματοληψίας είναι η προσπάθεια για ανίχνευση ανθρακυλαιμοσφαιρίνης στο αίμα του θύματος, ώστε να διαπιστωθεί η προθανάτια εισπνοή μονοξειδίου του άνθρακα και άρα να προκύψει έτσι ένα σημαντικό στοιχείο σχετικό με τον μηχανισμό θανάτου (από τη σύγκρουση ή σε δεύτερο χρόνο από τη φωτιά).

Όμως, η συγκεκριμένη διαδικασία ξεπερνά τα καθιερωμένα, αφού η ανίχνευση ανθρακυλαιμοσφαιρίνης απαιτεί ποσότητα υγρού αίματος από δειγματοληψία που έχει γίνει όσο το δυνατόν πιο κοντά στον χρόνο θανάτου.

Η ανίχνευση ανθρακυλαιμοσφαιρίνης με σχεδόν τρία χρόνια καθυστέρηση είναι μια δύσκολη διαδικασία με άγνωστα αποτελέσματα και δεν φαίνεται να υποστηρίζεται από καμία υπηρεσία ή εργαστήριο στην Ελλάδα.

Συνεπώς, θα πρέπει να βρεθεί εξειδικευμένο εργαστήριο του εξωτερικού του οποίου κάποιος εκπρόσωπος να οριστεί επίσημα ως πραγματογνώμονας από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας προκειμένου να ορίσει το πρωτόκολλο της δειγματοληψίας και να προχωρήσει στις σχετικές εξετάσεις. Επιπλέον, στην παραγγελία να υπάρχει πρόβλεψη για λήψη επιπλέον δειγμάτων που να παραδοθούν και στους τεχνικούς συμβούλους της οικογένειας.

3. Δειγματοληψία και χημική ανάλυση από αέρια ή υγρά που πιθανόν να περιέχονται στον σφραγισμένο νεκρόσακο

Αυτή είναι ακόμα μια διαδικασία που απαιτεί κάτι παραπάνω από τα καθιερωμένα, δεδομένου ότι ξεφεύγει από τις κλασικές ιατροδικαστικές πρακτικές και περνάει σε διαδικασίες Εγκληματολογικών Ερευνών.

Η Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας θα πρέπει να καταλήξει στην διαδικασία που θα ακολουθηθεί, ορίζοντας την αρμόδια υπηρεσία-είτε την Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών της ΕΛΑΣ είτε άλλη εξειδικευμένη υπηρεσία ή φορέα του εξωτερικού.

Ο φορέας που θα οριστεί από την Εισαγγελία Λάρισας θα έχει και πάλι την αποκλειστική ευθύνη να καθορίσει το κατάλληλο πρωτόκολλο δειγματοληψίας. Επιπλέον, στην παραγγελία να υπάρχει πρόβλεψη για λήψη επιπλέον δειγμάτων που να παραδοθούν και στους τεχνικούς συμβούλους της οικογένειας.

Τα επόμενα βήματα

Για τη δειγματοληψία από τα τμήματα μιας σορού και ταυτοποίησή της μέσω DNA θα οριστούν τα εργαστήρια τη ΔΕΕ και οι ιατροδικαστές που θα «τρέξουν» τη διαδικασία.

Για την ανίχνευση της ανθρακυλαιμοσφαιρίνη ενδέχεται να υπάρξει δυσκολία, καθώς είναι αμφίβολο αν θα μπορέσει να ανιχνευτεί σχεδόν τρία χρόνια μετά το πολύνεκρο δυστύχημα.

Παράλληλα, το πρωτόκολλο δειγματοληψίας θα συμφωνηθεί μετά τον εντοπισμό κατάλληλου κέντρου στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, που θα μπορέσει να αναλάβει αυτές τις αναλύσεις.

Αναφορικά με τη δειγματοληψία και χημική ανάλυση από αέρια ή υγρά που πιθανόν να περιέχονται στον σφραγισμένο νεκρόσακο, ίσως ζητηθεί η βοήθεια του Γενικού Χημείου του Κράτους, σε συνδυασμό με τη ΔΕΕ της Ελληνικής Αστυνομίας, ώστε να φέρουν εις πέρας την απαιτητική διαδικασία.

Όπως υπογραμμίζουν τεχνικοί σύμβουλοι των οικογενειών, μιλώντας στο in, για πρακτικούς λόγους η δειγματοληψία για το (3) πρέπει να προηγηθεί, έπειτα για το (2) και τελευταία για το (1).

Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η διαδικασία θα χρειαστεί αρκετό χρόνο μέχρι να ολοκληρωθεί, χωρίς να ευθύνεται η πλευρά των συγγενών των θυμάτων. Είναι τέτοιες οι διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν, αλλά και οι αδυναμίες, καθώς όπως συνέβη και με την εξέταση των βίντεο των αμαξοστοιχιών, αλλά και τον έλεγχο πυρασφάλειας των βαγονιών, ίσως και σε αυτή την περίπτωση να αναζητηθεί πιστοποιημένο εργαστήριο στο εξωτερικό, που θα αναλάβει κομμάτια της συγκεκριμένης έρευνας.

Νίκος Κλόκας (in.gr)