Την επτάμηνη παράταση έως το τέλος Ιουνίου του 2020 του ισχύοντος νόμου για την τακτοποίηση αυθαιρέτων ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης παρουσιάζοντας τη μόνιμη λύση νομιμοποίησης αυθαιρεσιών μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου με προσαυξημένα πρόστιμα, η οποία ωστόσο δε θα ισχύσει για τα κτίσματα με μεγάλες αυθαιρεσίες, τα λεγόμενα αυθαίρετα της κατηγορίας 5.
Για τα συγκεκριμένα κτίσματα οι προσεχείς μήνες θα είναι και οι τελευταίοι για την τακτοποίησή τους, όπως είχε ήδη αποκαλύψει το «Εθνος της Κυριακής» στο φύλλο της 3ης Νοεμβρίου, καθώς ο χρόνος έχει ήδη αρχίσει να μετράει αντίστροφα. Σε περίπτωση που δεν δηλωθούν έως το τέλος του ερχόμενου Ιουνίου, το λόγο θα εχουν οι μπουλντόζες καθώς δεν πρόκειται να δοθεί καμία άλλη παράταση.
Παράλληλα θα εισαχθεί και διάταξη, η οποία εκτός της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου θα προβλέπει και την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Ιδιοκτησίας ώστε στις περιπτώσεις διηρημένων ιδιοκτησιών να μπορεί κάποιος να τακτοποιεί ακόμα και ένα διαμέρισμα με αυθαιρεσία μέσα σε μία πολυκατοικία, η οποία δεν έχει αποκτήσει ηλεκτρονική ταυτότητα στο σύνολό της.
Αναλυτικά οι βασικοί άξονες της νέας νομοθετικής ρύθμισης, την οποία θα παρουσιάσει άμεσα το υπουργείο είναι:
•    Παράταση του ισχύοντος νόμου για τη δήλωση αυθαιρέτων έως τις 30 Ιουνίου 2020. Ειδικές εκπτώσεις δε θα ισχύσουν προκειμένου να υπάρχει ίση αντιμετώπιση με όσους έχουν υποβάλει ήδη δηλώσεις. Αυτό που εξετάζεται όμως είναι η μείωση του προστίμου στις περιπτώσεις εφάπαξ καταβολής του.
•    Η συγκεκριμένη παράταση στο νόμο έως τον προσεχή Ιούνιο θα είναι και η τελευταία, όπως ξεκαθάρισε ο κ. Χατζηδάκης αλλά και η μοναδική πλέον ευκαιρία νομιμοποίησης των κτισμάτων με μεγάλες αυθαιρεσίες, δηλαδή υπερβάσεις που ξεπερνούν το 40% στα πολεοδιμικά μεγέθη (κατηγορία 5). Από τον προσεχή Ιούλιο και μετά δε θα υπάρχει καμία δυνατότητα τακτοποίησης των συγκεκριμένων αυθαιρέτων. Να σημειωθεί ότι τα περίπου 400.000 αυθαίρετα αυτής της κατηγορίας που έχουν ήδη δηλωθεί, αντιστοιχούν στο 35% των δηλώσεων και αφορούν σε περισσότερα από 35 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα αυθαίρετης δόμησης. Αντιστοιχούν όμως περίπου στο 50% των προστίμων που έχουν καταλογιστεί για τα αυθαίρετα δεδομένου ότι τα πρόστιμα που επισείουν είναι πολύ υψηλότερα.
•    Διατήρηση της «κόκκινης γραμμής» του Ιουλίου 2011, σύμφωνα με την οποία κανένα αυθαίρετο που έχει ανεγερθεί μετά τις 28 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς δεν έχει πιθανότητα νομιμοποίησης, όπως ακριβώς ίσχυε και με τους προηγούμενους νόμους.
•    Σύνδεση της τακτοποίησης αυθαιρέτων με την έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου ή Ιδιοκτησίας.
•    Κλιμακωτή προσαύξηση του ενιαίου ειδικού προστίμου αυθαιρέτων που θα δηλωθούν μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας μετά τη λήξη της παράτασης, δηλαδή από τον Ιούλιο του 2020 και μετά. Το ποσό που θα καταβάλλεται στο Δημόσιο θα είναι προσαυξημένο κατά 20% την πρώτη χρονιά, ενώ για κάθε έτος καθυστέρησης θα προστίθεται πρόσθετη πρσαύξηση κατά 5%.
«Πρόκειται για μία δίκαιη και λειτουργική ρύθμιση, η οποία συνδέει το ύψος του προστίμου με την ταχύτητα, με την οποία ο κάθε ιδιοκτήτης αυθαιρέτου προχωρει στην τακτοποίησή του. Το υπουργείο θα γίνει υπουργείο συνολικής ρύθμισης για τα αυθαίρετα και όχι υπουργείο παρατάσεων» επεσήμανε ο κ. Χατζηδάκης προσθέτοντας πως «επελέγη μια συνοπτική και σύγχρονη λύση απόλυτα σύμφωνη με τη νομολογία του Συμβουλίου τηε Επικρατείας (ΣτΕ) με τη συναίνεση του ΤΕΕ και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ)».
Ηλεκτρονική Ταυτότητα για όλα τα κτίρια
Οσον αφορά στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα χρονοδιάγραμμα απόκτησής της – μία πενταετία- θα έχουν μόνο τα δημόσια κτίρια, ενώ για τα ιδιωτικά κτίρια δε θα τεθεί χρονοδιάγραμμα. Ωστόσο για οσα κτίρια έχουν αυθαιρεσίες το πρόστιμο θα προσαυξάνεται περαιτέρω για κάθε κάθε χρόνο καθυστέρησης.
Υποχρέωση απόκτησης ηλεκτρονικής ταυτότητας, πάντως, θα έχουν όλα τα κτίρια και όχι μόνο τα αυθαίρετα. Οι ιδιοκτήτες τους αναγκαστικά θα τα καταχωρούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, την οποία την περίοδο αυτή ολοκληρώνει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) τα σχέδια, τις κατόψεις και κάθε απαραίτητο έγγραφο, σε κάθε περίπτωση δικαιοπραξίας (μεταβιβάσεις, κλπ). Ωστόσο για να προχωρήσει νωρίτερα η πλήρης καταγραφή του κτιριακού αποθέματος της χώρας, το υπουργείο εξετάζει ήδη σειρά οικονομικών κινήτρων προκειμένου να σπεύσουν οι ιδιοκτήτες και να μην περιμένουν να τα δηλώσουν σε περίπτωση μεταβίβασης, όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Δημήτρης Οικονόμου.
Συγκεκριμένα, η ηλεκτρονική ταυτότητα για τα νέα κτίρια θα αποκτάται αυτόματα και σε επίπεδο κτιρίου. Για τα παλαιότερα και ήδη υφιστάμενα κτίρια η διαδικασία θα είναι σταδιακή και θα μπορεί να γίνει και κατά διηρημένη ιδιοκτησία. Δηλαδή όποιος έχει μια διαιρεμένη ιδιοκτησία και θέλει να κάνει μία μεταβίβαση, θα μπορεί να δημιουργήσει ηλεκτρονική ταυτότητα για τη διηρημένη ιδιοκτησία. Σιγά σιγά θα προστίθενται και οι υπόλοιπες διηρημένες ιδιοκτησίες και το κτίριο θα αποκτά ηλεκτρονική ταυτότητα.
Ο πρώτος που θα θέλει να κάνει μια τέτοια ταυτότητα για διηρημένη ιδιοκτησία θα πρέπει να δηλώσει και το ποσοστό που του αντιστοιχεί σε χιλιοστά επί των κοινοχρήστων χώρων και αν υπάρχουν αυθαιρεσίες στους κοινόχρηστους θα πρέπει να τις δηλώσει και αυτές.
Να σημειωθεί ότι το κόστος μιας δήλωσης αυθαιρεσίας μέσω της Ηλεκτρονική Ταυτότητα δε θα διαφέρει από τη σημερινή δήλωση στην πλατφόρμα του ΤΕΕ, όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, Γιώργος Στασινός. Σήμερα το μέσο κόστος μιας τέτοιας δήλωσης κυμαίνεται μεταξύ 250 και 500 ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η απόκτηση ηλεκτρονικής ταυτότητας θα πρέπει να προτιμάται να γίνεται συλλογικά από τους ιδιοκτήτες μιας πολυκατοικίας ώστε να επιμερίζεται το κόστος της αμοιβής μηχανικού και να μην πληρώνει ο καθένας ξεχωριστά πολλαπλασιάζοντάς το, σημείωσε ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς.
Τα δικαιολογητικά που θα απαιτούνται να κατατεθούν για την απόκτηση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας θα είναι τα ίδια με αυτά που ορίζει ο ισχύων νόμος, με την εξαίρεση του πιστοποιητικού στατικής επάρκειας όσον αφορά στις διηρημένες ιδιοκτησίες, η προσκόμιση του οποίου αναστελλεται για μία πενταετία. Παραμένει όμως η υποχρέωση έκδοσης βεβαίωσης τρωτότητας από μηχανικό. Εάν η βεβαίωση τρωτότητας του μηχανικού αναφέρει ότι υπάρχει πρόβλημα στατικότητας, ο ιδιοκτήτης θα προχωρεί και στο επόμενο στάδιο μελέτης στατικής επάρκειας. Ωστόσο αυτό δε θα είναι υποχρεωτικό εξαρχής καθώς θεωρείται «βαριά και κοστοβόρος διαδικασία».
Παράλληλα – όπως ανακοίνωσε ο κ. Οικονόμου – άμεσα θα ενεργοποιηθούν οι ήδη προβλεπόμενοι έλεγχοι στο 5% των δηλώσεων αυθαιρέτων, οι οποίοι θα διενεργούνται από ιδιώτες ελεγκτές δόμησης «ώστε να μην αναπαράγεται το πρόβλημα της αυθαίρετης δόμησης από εδώ και πέρα».
Ηλεκτρονικό σύστημα για καταγγελίες
Επίσης το προσεχές δίμηνο, όπως σημείωσε ο κ. Στασινός θα ενεργοποιηθεί και το ηλεκτρονικό σύστημα καταγγελιών για αυθαίρετα, το οποίο έχει ήδη προβλεφθεί. Πρακτικά οι πολίτες θα μπορούν μέσω της πλατφόρμας να καταγγέλουν μία αυθαιρεσία, θα ακολουθεί επιθεώρηση από ελεγκτή δόμησης, το όνομα του οποίου θα προκύπτει από ηλεκτρονική κλήρωση. Στην περίπτωση διαπίστωσης αυθαιρεσίας θα επιβάλλονται υψηλά πρόστιμα. Σύμφωνα με τον παλαιότερο σχεδιασμό, ο οποίος δεν είναι σαφές εάν θα ακολουθηθεί, η υποβολή της καταγγελίας εξεταζόταν να συνοδεύεται από παράβολο έως 200 ευρώ, η αξία του οποίου θα επιστρεφόταν στον καταγγέλλοντα πολίτη εφόσον επιβεβαιωνόταν η ορθότητα της καταγγελίας του.
«Οι πολίτες θα πρέπει να καταλάβουν ότι πλέον δε θα είναι καθόλου εύκολο να έχουν ή να χτίσουν ένα αυθαίρετο, διότι αργά ή γρήγορα θα εντοπιστούν και θα αναγκαστούν να το πληρώσουν <χρυσό>» τόνισε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΤΕΕ.

ethnos.gr