Με την πλέον επιθετική παραβίαση της κυπριακής κυριαρχίας από την Τουρκία συμπίπτει η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, σε μια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις Αγκυρας και Ουάσιγκτον διανύουν ευαίσθητη φάση. Οι γεωτρήσεις του «Γιαβούζ» στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα, και συγκεκριμένα στο αδειοδοτημένo στη γαλλοϊταλική κοινοπραξία Total / ENI οικόπεδο 7, συνιστούν έμμεσο πλην σαφές μήνυμα τόσο προς την Ε.Ε. όσο και προς τις ΗΠΑ για τρεις διαφορετικούς λόγους: τις απόψεις της Αγκυρας για τον τρόπο διαμοιρασμού της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο, το προσφυγικό και τη Bόρεια Συρία.
Η φύση της επίσκεψης του κ. Πομπέο, δηλαδή η υπογραφή και η επικύρωση της τροποποίησης του Παραρτήματος της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) Ελλάδας - ΗΠΑ, έχει παρουσιαστεί από τα ελεγχόμενα από το προεδρικό παλάτι ΜΜΕ ως μια ακόμα προσπάθεια «περικύκλωσης» της Τουρκίας από τη Δύση. Βεβαίως, η πραγματικότητα είναι διαφορετική, καθώς σήμερα ο κ. Πομπέο και ο ομόλογός του Νίκος Δένδιας θα υπογράψουν μια συμφωνία η οποία αναπροσαρμόζει την αμυντική συνεργασία Ελλάδας και ΗΠΑ σε σχέση με το 1990, όταν συνομολογήθηκε η ισχύουσα MDCA. Η νέα συμφωνία θα αφορά τη χρήση όχι μόνο της Σούδας, αλλά και του Στεφανοβικείου, της αεροπορικής βάσης Λάρισας και του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης.
Ο κ. Πομπέο θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, θα επισκεφθεί το υπουργείο Εθνικής Αμυνας και το απόγευμα θα μιλήσει στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Ο κ. Πομπέο έφθασε χθες το βράδυ στην Αθήνα, έχοντας προηγουμένως κάνει στάση στα Σκόπια.
Παράλληλα, πάντως, η Αθήνα αντέδρασε χθες και επισήμως για την παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ από την Τουρκία, μέσω ενός γραπτού ανακοινωθέντος του υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο ωστόσο κινείται σε χαμηλούς τόνους. «Η διενέργεια γεώτρησης εντός θαλάσσιας περιοχής η οποία όχι μόνον βρίσκεται εντός της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά έχει οριοθετηθεί και αδειοδοτηθεί σε ευρωπαϊκές εταιρείες, είναι σε πλήρη αντίθεση με κάθε έννοια νομιμότητας, περιφρονώντας τις εκκλήσεις της Ε.Ε. και της διεθνούς κοινότητας για σεβασμό των δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και αποκλιμάκωση της έντασης», αναφέρεται στο σχετικό ανακοινωθέν.
Η Αθήνα υπενθυμίζει ότι «η ύπατη εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν κληθεί να συνεχίσουν τις διεργασίες για υιοθέτηση στοχευμένων μέτρων έναντι της Τουρκίας». Στη Λευκωσία, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, συγκάλεσε χθες το Εθνικό Συμβούλιο προκειμένου να ενημερώσει για την κατάσταση. Η Λευκωσία βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με την Αθήνα, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ουάσιγκτον. Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, συνομίλησε χθες τηλεφωνικά με την ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι, η οποία αποφάσισε ότι το ζήτημα πιθανών κυρώσεων κατά της Τουρκίας θα τεθεί στην ατζέντα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 14ης Οκτωβρίου. Η Αγκυρα, από την πλευρά της, συνεχίζει τους σχεδιασμούς της, εμπλουτίζοντας τις κινήσεις που κάνει με προπαγανδιστικές φωτογραφίες.
Χθες, το υπουργείο Εθνικής Αμυνας δημοσιοποίησε φωτογραφίες των φρεγατών «Ορούτς Ρέις» και «Γκαζίαντεπ», συνοδευόμενες από κείμενο που υπογράμμιζε ότι μαζί με «υποβρύχια, πυραυλακάτους, UAVs και αεροσκάφη επιτήρησης των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων συνεχίζουν να συνοδεύουν τα πλωτά γεωτρύπανα “Φατίχ” και “Γιαβούζ” στην Ανατολική Μεσόγειο».

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΕΔΟΣ (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)